Goudsmid, niet bepaald een alledaags beroep. Toch koos Henriët Pater heel bewust voor het vak van goudsmid.
Vandaag vertelt ze ons wat haar werk inhoudt, maar vooral waaróm ze het zo graag doet.
Geschreven door Suzanne
Ik ben Henriët Pater (31), getrouwd met Arjen, en moeder van Lucas (8), Amélie (5), Arthur (2) en Charlotte van één week oud. Naast moeder ben ik goudsmid, en van die combinatie geniet ik enorm.
Het meest bijzonder aan mijn vak vindt ik de emotie achter het sieraad, het verhaal van de klant. Ook houd ik enorm van edelstenen. De kleuren en materialen die God in de schepping heeft gelegd blijven mij iedere keer weer fascineren.
‘Ik ben altijd heel creatief geweest. Ik was altijd met van alles in de weer. Op de middelbare school had ik een docent voor tekenen, en met hem raakte ik in gesprek over het uitoefenen van een creatief beroep. Hij vertelde over zijn vader, die zilversmid was. Dat inspireerde me. Het vak van kunstschilder sprak me ook erg aan, maar leek me tegelijkertijd zo eenzaam. Ik vind het namelijk heerlijk om met mensen om te gaan!
Van het een kwam het ander en zo had ik al in de tweede klas van het voortgezet onderwijs een meeloopdag in Schoonhoven. Daar is de vakschool gevestigd waar onder andere de opleiding tot goudsmid aangeboden wordt. Al direct had ik het idee dat dit mijn toekomstige beroep was! Wel is het een beetje kunstacademie-achtige school, vandaar dat ik na het VMBO de HAVO heb gedaan. Ik was dan iets ouder én had wat meer keus voor een andere vervolgopleiding, als dit toch niet zou bevallen. Wat nog wel mooi is om te delen: in onze klas zaten vier christenen. We hebben veel aan elkaar gehad. Eén keer per week kwamen we samen om een stukje uit de Bijbel te lezen. Dat was relatief uniek. En heel waardevol! Vanaf mijn 15e had ik een bijbaantje bij een juwelier. Dat was ontzettend leerzaam, want zo kreeg ik inzicht in allerlei praktische zaken en vaktermen.’
Inmiddels heeft Henriët haar eigen atelier, maar dat is niet altijd het geval geweest. ‘Na mijn opleiding ben ik bij een bedrijf in dienst gekomen. Het goudsmidswerk deed ik door de weeks, en in het weekend werkte ik in de winkel. Toen we kinderen kregen, was mijn werk steeds lastiger te combineren met mijn gezin. Na de geboorte van onze tweede wilde ik graag minder gaan werken, maar dat hield dan in dat ik bijna niet meer achter de werkbank zat, maar alleen de weekenden in de winkel stond. Toen heb ik ervoor gekozen om als zzp’er aan de slag te gaan. Ik kon reparaties blijven doen voor mijn ‘oude’ werkgever. Voor die tijd maakte ik ook al af en toe trouwringen voor vrienden. Tegen de tijd dat ik zelfstandig werd, had ik een aardig netwerk opgebouwd. Komende zomer gaan we groter wonen, waardoor ik mijn werkruimte bij mijn huis in de buurt heb. Dat is erg fijn, want zo kan ik gewoon even meelopen met de klant. Ik ervaar geen spanningsveld tussen mijn werk en mijn gezin. Eerst wel, toen ik nog veel reparaties deed. Dat gaf veel geregel. Ik heb me in de loop van de tijd gespecialiseerd in trouwringen en speciale opdrachten, dat is veel beter plan-baar.’
Trouwringen moeten passen bij het stel wat ze gaat dragen. ‘Ik vind het belangrijk dat iemand iets kiest wat ze altijd mooi blijven vinden. Een huwelijk is voor het leven! We beginnen met de basis. Welke breedte? Welk model? Je start samen een ontwerpfase. Sommige klanten weten meteen wat ze willen. Anderen hebben wat meer tijd nodig. Die tijd nemen we ook! Welk profiel van de ring wil je? Het verschil met een juwelier is dat je veel meer keuze hebt. Doordat je aan de basis maak je elke keer kleine stapjes tot het eindontwerp. Een voordeel: op deze manier is het makkelijker om tot een eindresultaat te komen.’
Speciale opdrachten krijgt ze ook. ‘Ik vind het heel mooi om met oud goud te werken. Bijvoorbeeld een sieraad uit de familie. Ik heb eens een gouden ring met een mooie edelsteen gemaakt voor een vrouw die veel miskramen en vroeggeboortes had gehad. Eerst had ze een armband met ‘kinderkopjes’ eraan, maar naarmate ze ouder werd, wilde ze haar herinneringen niet meer concreet zichtbaar hebben.
Persoonlijk houd ik erg van de gekleurde edelstenen. Ik werk er graag mee en laat daar ook regelmatig wat van zien, op Instagram bijvoorbeeld. Maar, het is ook een echte uitdaging. Elke edelsteen is uniek en als hij breekt, moet ik op zoek naar een alternatief. Dan moet ik ook mijn ontwerp aanpassen, want het sieraad is ‘om de steen heen’ bedacht. Het tastbaar maken van emoties en daarbij de omgang met mensen spreekt mij erg aan. Doordat je geen collectie verkoopt, geef je iets mee met emotionele waarde. Ik word er heel blij van als ik een collier of mooie ring mag maken.
Het bedrag om iets te laten maken is vaak ondergeschikt. Zeker in coronatijd kon er weinig en gaven mensen hun geld graag aan een mooi sieraad uit. Als mensen een bepaald budget hebben, kunnen we meestal wel kijken wat de mogelijkheden zijn. Dan denk ik graag mee. Wanneer er bepaalde trends zijn, zie ik dat klanten daar sneller mee komen. Wanneer ik een bepaald sieraad vaker gemaakt heb, krijg ik de techniek meer in de vingers. Bij een heel nieuw ontwerp is dat altijd een uitdaging. Daarom is het fijn dat ik advies kan vragen aan andere edelsmeden om mij heen. Verder spijker ik mezelf af en toe bij. Ik vind het belangrijk om steeds nieuwe kennis op te doen. Anders ben ik alleen aangewezen op mijn eigen inzicht.’
De opleiding tot goudsmid is te volgen aan de vakschool Schoonhoven. Het is een gedegen opleiding waarbij je echt het ambacht leert. Dat is iets heel anders dan losse cursussen. In een stageperiode zit je fulltime naast iemand die jaren ervaring heeft. Je leert het vak vooral door veel praktisch bezig te zijn. Wat is het verschil tussen een goud- en een zilversmid? Het zijn beide verzamelnamen. Een goudsmid gaat meer voor het fijne werk. Een zilversmid specialiseert zich in grovere producten, denk bijvoorbeeld aan bestek of een vaas.
De foto’s in dit artikel zijn gemaakt door Jacolien Wielink (@recollect.films)
Recente reacties