Wist je dat vrouwen in hun leven gemiddeld 451 keer ongesteld worden? En met een gemiddelde van 6 dagen per menstruatie, kom je op een totaal uit van 7,4 jaar! Voor veel vrouwen is de menstruatie een belangrijk onderdeel van hun leven. Zeker als je bedenkt dat je menstruatiecyclus niet alleen gaat om ongesteld worden, maar ook om de verschillende hormonen die door je cyclus heen schommelen, waar je ook nog eens flink last van kan hebben. Zo zijn mijn eigen menstruaties vaak erg pijnlijk én voel ik me behoorlijk emotioneel in de dagen voor ik ongesteld moet worden. Toch hoeft een menstruatiecyclus niet alleen maar drama op te leveren: volgens Maria Carmen, onderzoeker op het gebied van menstruele gezondheid, kunnen we zelfs ons leven verbeteren door ons bewust te zijn van onze cyclus. In dit artikel vertelt ze daar meer over!
Geschreven door Anne
Kun je je allereerst voorstellen? Wie ben je en wat doe je?
Zeker! Mijn naam is Maria Carmen, en ik ben onderzoeker, consultant en activist op het gebied van menstruele gezondheid. Vanaf 2017 heb ik in verschillende internationale organisaties gewerkt om bewijs te verzamelen voor de relatie tussen menstruele gezondheid, gezondheid rondom seksualiteit en voortplanting en gendergelijkheid. In 2019 ontving ik een beurs voor vijf jaar voor een promotieonderzoek aan de Rotterdam School of Management, Erasmus University op het gebied van menstruele gezondheid en sociale ondernemingen. Vervolgens heb ik in 2020 een onderneming opgezet om bedrijven te adviseren over menstruele gezondheid op werk, om educatieve workshops over menstruatie te geven, en ondersteuning te bieden bij het ontwikkelen van zogenaamde ‘femtech’ bedrijven. En naast het schrijven en doceren heb ik ook nog mijn Instagramaccount @periodswithmariacarmen, waar ik van alles deel over de menstruatiecyclus, ‘body literacy’ (het vermogen om te luisteren naar je lichaam en signalen te herkennen) en hoe dit allemaal verband houdt met feminisme en persoonlijke ontwikkeling!
Je bent dus een onderzoeker op het gebied van menstruele gezondheid. Kun je daar nog wat meer over vertellen?
Mijn onderzoek startte eigenlijk met één belangrijke realisatie die ik had: hoewel allerlei data aantoont dat menstruele gezondheid invloed heeft op de kansen die vrouwen krijgen, hun gezondheid en hun participatie in de samenleving, staat het heel erg weinig op de agenda als het gaat om gendergelijkheid. Ik heb twee richtingen in mijn onderzoek. Enerzijds onderzoek ik de rol van sociale ondernemingen in de menstruatiebeweging: hoe zij de maatschappelijke visie op menstruatie kunnen beïnvloeden, hoe zij het werk van bestaande bedrijven kunnen veranderen, en hoe zij samenwerken met activisten, beleidsmakers en non-profit organisaties. Anderzijds bestudeer ik hoe organisaties en bedrijven hun medewerkers kunnen ondersteunen in hun menstruele en hormonale gezondheid op werk. Door mijn werk hoop ik te kunnen laten zien dat iedereen – van bedrijven tot beleidsmakers – een verschil kan maken in hoe de samenleving menstruatie ziet.
Het eerste kwartaal van 2023 staat in het teken van het thema ‘Gezondheid. Wat betekent het gezondheid voor jou persoonlijk?
Dat we ons sterk en krachtig voelen in onze eigen lichamen, dat we signalen die ons lichaam ons geeft kunnen herkennen, en dat we onze dromen kunnen waarmaken, ondersteund door helderheid in ons brein, een goede spijsvertering, ovulatiecyclussen en vitaliteit!
Wat maakt dat je zo geïnteresseerd bent in de menstruatiecyclus en menstruele gezondheid?
Ik heb altijd al interesse gehad in vrouwenrechten. Ik herinner me nog dat ik als 15-jarige een essay schreef over de rol van vrouwen in verschillende samenlevingen. Maar wat mijn nieuwsgierigheid en passie voor menstruele gezondheid echt heeft aangewakkerd, is een artikel dat ik in 2015 tegenkwam. Dat artikel ging over de praktijken en beperkingen die vrouwen in het westen van Nepal opgelegd krijgen en moeten volgen tijdens hun menstruatie. Dat heeft er echt voor gezorgd dat ik me meer ging interesseren in het verband tussen menstruele gezondheid en gendergelijkheid. In diezelfde tijd kwam ik ook een YouTube video tegen over de vier fasen van de menstruatiecyclus en hoe ons lichaam en onze hersenen veranderen onder de invloed van de twee belangrijkste hormonen, namelijk oestrogeen en progesteron. Ik was echt verbluft!
Waarom is het volgens jou zo belangrijk om ons bewust te zijn van onze menstruatiecyclus? En hoe kunnen we hier ons voordeel uit halen?
Onze menstruatiecyclus is als het ware een venster naar onze mentale en lichamelijke gezondheid. Op het moment dat je stress of trauma meemaakt, dan resulteert dat vaak in een overgeslagen ovulatie, of meer pijn tijdens je menstruatie. Door de ‘taal’ van mijn lichaam te leren en me meer bewust te zijn van mijn cyclus, ben ik echt veel sterker geworden. Ik ken mezelf nu beter dan ooit en ik ben ook veel minder gevoelig voor het oordeel en de meningen van anderen over mij, omdat ik op mezelf vertrouw. Ik geloof echt dat bewustzijn van de menstruatiecyclus een enorm waardevolle manier is voor vrouwen en mensen die menstrueren om de regie over hun gezondheid te nemen omdat zij bijvoorbeeld bruikbare gegevens aan artsen kunnen geven. Maar het levert ook inzicht in jezelf op en hoe je blik op de wereld verandert door je cyclus heen. Tenslotte kun je ook korte metten maken met het impostersyndroom, waarbij je twijfelt aan je eigen kunnen en bang bent om door de mand te vallen, doordat je kunt herkennen dat je zelfvertrouwen ook niet altijd constant is op elk moment van je cyclus, en dat dat oké is.
Hoe pas je dit toe in je eigen leven?
Ik houd consistent mijn cyclus bij, waarbij ik aandacht besteed aan lichamelijke signalen en symptomen, mijn stemming, energielevels en mijn behoeftes. Ik schrijf al deze data op in mijn dagboek en houd het ook bij in mijn favoriete app ‘Read your body’. Aan het begin van elke week sta ik stil bij waar ik sta ik mijn cyclus, welke ondersteuning ik hierbij nodig heb en hoe ik dat aan mezelf kan geven. Ook bij het plannen van sociale gelegenheden hou ik rekening met waar ik mij bevind in mijn cyclus. Ik denk goed na wanneer ik bijvoorbeeld een belangrijke meeting voor werk plan en ook met sporten kies ik bewust wat ik ga doen. Ga ik voor een intensievere work-out of kies ik een rustige vorm zoals yoga? Het is niet zo dat het mijn leven beheerst, ik zie het echt als een ondersteuning in het behalen van mijn doelen zonder dat ik opgebrand raak.
Wat is een goed beginpunt voor iemand die zich meer bewust wil zijn van haar cyclus of menstruele gezondheid wil verbeteren?
Begin met het bijhouden van je cyclus! Als je een menstruatiecyclus hebt, dan kun je beginnen met iedere dag nagaan hoe je je lichamelijk en emotioneel voelt en hoeveel energie je hebt. Je kunt dit bijhouden op de manier die jij prettig vindt, op papier of digitaal in een app bijvoorbeeld. Je hebt vast wel eens gehoord dat ‘vrouwen zo wispelturig zijn’ door hun hormonen? Maar toen ik eenmaal begon met het bijhouden van mijn cyclus, kon ik niet geloven hoe consistent ik juist eigenlijk ben! Als je weet hoe je lichaam en emoties veranderen door de vier fasen van je cyclus heen, kom je erachter wat je sterke en zwakke kanten zijn op verschillende momenten in je cyclus. Dit zorgt ervoor dat je beter in staat bent om te vragen wat je nodig hebt, te weten wanneer je rust moet nemen en wanneer je voluit kan gaan. En dit zorgt er echt voor dat je leven verbetert!
_____
Je kunt Maria Carmen volgen op Instagram en LinkedIn. De feitjes in het begin van het artikel komen van Quest.
Naschrift: de visie op het feminisme waarover in dit artikel gesproken wordt, is niet de visie die we als Theetijd uit willen dragen. Omdat er veel waardevolle informatie gedeeld wordt over hormonen en de cyclus van de vrouw, vinden we dit artikel toch de moeite waard om te delen.
Recente reacties