Vandaag deelt een van onze lezeressen haar verhaal met ons.
Zij weet wat het betekent om een kind én een man te verliezen.
In dit artikel neemt ze je mee in haar eigen ervaring,
maar geeft ze ook aan wat je voor iemand in rouw kunt betekenen.
Geschreven door Suzanne
Ik ben een vrouw van 39 die in 2013 haar leven op de Veluwe verruilde voor een leven in het oosten van het land. Ik heb als verpleegkundige verschillende werkvelden verkend. Ik stond altijd positief in het leven, mijn glas was nooit halfleeg maar halfvol. Het verhuizen heeft meer impact gehad dan ik verwacht had, maar uiteindelijk waren het verschillende veranderingen in mijn leven die grote impact hadden. Trouwen, verhuizen en daarbij ook een andere baan.
Toen ik eenmaal gesetteld was werd ik zwanger. Wat waren we blij! Ik had een fijne zwangerschap, maar bij een wekelijkse controle bij de verloskundige, bleek de hartslag van onze baby te laag. We werden direct doorgestuurd naar het ziekenhuis. We gingen erheen met de gedachte dat we met z’n drieën naar huis zouden gaan. Maar tot ons verdriet bleek onze baby geen hartslag meer te hebben in het ziekenhuis, ons kindje was overleden…. Wat een schok! We werden naar huis gestuurd om ons drie dagen later weer te melden voor de bevalling. Dit ging enorm tegen mijn gevoel in, maar is erg waardevol geweest. We konden onze familie en vrienden inlichten en samen alles bespreken voor de begrafenis. We hebben een bijzondere week gehad, waarin ik kraamvrouw was maar waarin we ook afscheid moesten nemen van onze dochter. Wat vond ik het bijzonder om mama te worden! Nog steeds vind ik het bijzonder om mee te kunnen praten over wat een bevalling is.
Ik had nog zwangerschapsverlof en heb dat gebruikt om lichamelijk te herstellen. Daarna ben ik weer aan het werk gegaan en heb me (onbewust) volledig gericht op een nieuwe zwangerschap. Deze bleef echter uit en een jaar na de (stille) geboorte van onze dochter kwam pas echt de rauwe rouw binnen. We zijn via de huisarts doorgestuurd naar het ziekenhuis om door middel van behandelingen zwanger proberen te worden. Dit traject was helaas zonder resultaat. Het was een ontzettend heftige periode waarin je je erg eenzaam (als vrouw, maar ook als man!) kunt voelen. Uiteindelijk hadden we elkaar weer gevonden, vooral omdat het met mij beter ging. In 2020 hebben we samen een goede tijd gehad.
Totdat… in september mijn man op 44-jarige leeftijd plotseling overleed. Ik dacht echt dat het niet erger kon. Ik heb dit als heel heftig ervaren. Buiten het feit om dat je opeens ‘alleen’ bent, vond (en vind) ik het heel angstig om te bedenken dat je leven zo ineens voorbij kan zijn! Natuurlijk weet ik dat het kan, maar het gebeurt meestal bij een ander. We hadden de begrafenis van onze dochter samen besproken, maar dit moest ik ‘alleen’ doen, met mijn (schoon)familie. Ook al weet je dat je geen 80 hoeft te zijn om te sterven, toch ga je er diep van binnen wel vanuit dat je 80 wordt.
We zijn intussen een jaar verder. Je hoort vaak mensen zeggen ‘als je het eerste jaar maar hebt gehad’. Nou, ik kan je vertellen dat het voor mij nu al voelt of het tweede jaar heftiger is. Het eerste halfjaar heb ik zo in een roes geleefd en nu heb ik de herinneringen aan die roes, maar ook alles wat voelt als het eerste najaar (en straks de winter) zónder mijn man! Ik voel nu veel meer dat ik door moet met mijn leven zonder hem.
Wat het thema ‘rouw’ betreft, is er veel onwetendheid. Ik heb boeken gelezen waarvan ik dacht: ‘Had ik ze maar eerder gelezen.’ Een tijdje geleden zat ik in de auto en ik hoorde reclame over het sponsoren van een pup van de KNGF. De gedachte: ‘Ja, zo kan ik alles wel sponsoren’ kwam in me op. Maar direct daarop dacht ik: ‘Waarom vind ik bijvoorbeeld het Diabetesfonds wel belangrijk om wat aan te geven?’ En ja, het antwoord kwam ook meteen in me op, omdat ik familie heb die diabetes hebben: het staat dichtbij. Zodoende trok ik ook de conclusie voor wat betreft rouw; de meeste mensen interesseert het pas als het van dichtbij wordt meegemaakt. Maar als je het van dichtbij meemaakt is het eigenlijk ’te laat’, dan ga je geen boeken meer lezen over dit onderwerp. Je hebt wel wat anders aan je hoofd.
Ik vind het jammer, want je kunt zoveel voor iemand betekenen die in rouw is! Ook als je niet uit eigen ervaring weet wat rouw betekent, kunnen onderstaande dingen de ander wel helpen.
- Benoem dat je het moeilijk vindt en niet weet wat je moet zeggen.
- Stel niet de vraag ‘Hoe gaat het?’ want ik weet er maar één antwoord op en dat is: ‘Het gaat niet!’. Wat je bijvoorbeeld wél kunt zeggen als je iemand tegenkomt in de supermarkt die een dierbare is verloren: ‘Goed je te zien’. Als iemand behoefte heeft aan een praatje zal hij/zij dan wel beginnen.
- Praktische hulp is altijd welkom, probeer dit te blijven doen. Het hoeft niet wekelijks! Ik heb ervaren dat ik buiten druk was in de tuin (tot laat in de middag), dat de buurvrouw vroeg of ik eten wilde, of met een bord eten voor de deur stond. Ik vind het nog steeds ontzettend pittig om alle taken die mijn man deed erbij te doen. Het rouwen kost al veel energie, dan moet ik ook nog nadenken wanneer ik bijv. het gras moet maaien. Afgelopen winter met dat eerste sneeuwweekend hebben de buren mijn oprit sneeuwvrij gemaakt. Wat kun je daar dankbaar voor zijn!
- Wat ook belangrijk is, blijf de naam van de overleden dierbare(n) noemen. Stuur een kaart op de geboortedag of trouwdag. Of op Vaderdag, Moederdag of de sterfdatum en zo zijn er vast nog meer data die je kunt bedenken.
- Onthoud dat tranen een teken van liefde zijn, iemand mag huilen. We voelen ons vaak verlegen als een ander huilt, maar laat iemand maar huilen.
- Heb het niet over ‘verwerken’. Noem het een proces… Het gaat nooit over! Het wordt anders, zeker, maar de leegte, het gemis blijft!
Ik weet nog steeds niet hoe ik verder ga met mijn leven. Het is eigenlijk stil blijven staan. De wereld draait door om je heen, maar je wilt alleen maar terug. Terug naar toen alles nog goed was. Ook al waren er toen ook zorgen! Maar het niet meer kunnen delen doet ontzettend veel pijn. Delen van ervaringen, verdriet, blijdschap, verantwoordelijkheid. Samen beslissingen nemen. Dat vond ik in het begin vreselijk! Je moet over allerlei dingen nadenken waar je niet over na wílt denken. Het regelen van verzekeringen en de hypotheek, bijvoorbeeld. Iedereen kan je advies geven, maar uiteindelijk moet je zelf bepaalde beslissingen nemen.
Er zijn veel vragen, ik begrijp de wegen niet die ik moet gaan. Toch mag ik soms ook vertrouwen dat God een plan met mij heeft. En nu schrijf ik het echt makkelijker dan hoe ik het ervaar, hoor! Maar als ik dan het gedicht lees over het borduurwerk, van Corrie ten Boom, dan mag ik daar toch ook troost uit halen.
In het begin bad ik of de Heere mij wilde helpen, mij kracht wilde geven. Direct kwam dan de gedachte in mij op, als de Heere mij zou willen helpen, had Hij mijn man niet weg moeten nemen. Toch zijn er echt momenten dat ik mee mag zingen met: ‘Wat de toekomst brengen moge’. Er zijn veel momenten dat ik ’s avonds niet geloof dat ik ’s morgens wakker zal worden. Als ik dan toch wakker word, kan er zoveel dankbaarheid zijn. De dominee noemde in het begin de geschiedenis van het manna en de Israëlieten. Ze kregen manna voor één dag. Morgen krijg je weer nieuwe manna.
Mijn herinneringen houden me op de been! Ik noem vaak de naam van mijn man en dochter. Ook al was het vaak niet makkelijk, ik had de tijd samen niet willen missen. Ik houd erg van schrijven, als ik erg verdrietig ben schrijf ik in een soort dagboek aan mijn man. Toch dat stukje ‘delen’ wat ik niet meer met hem kan doen. ‘k Heb veel meer oog gekregen voor kleine dingen, een vlinder, een vogel, kleuren van de bladeren, een knop aan de boom. Ik heb twee huisdieren, een kat en een konijn, en daar ben ik erg blij mee. Vooral de kat voelt haarfijn aan als ik verdrietig ben en heeft ook zeer zeker een rouwproces gehad. Nog steeds kijkt hij naar de deur bij bepaalde geluiden. Ook al klinkt dit alsof het goed gaat met me, alles voelt ook vaak doelloos hoor. Eten koken is niet leuk voor jezelf. Toen ik op mezelf woonde, had ik er geen moeite mee, maar nu…. En zoveel dingen meer. Wat dat betreft vond ik de coronaperiode best wel heel erg fijn! Geen verjaardagen of andere feestjes waarbij ik als ‘weduwe’ aanwezig zou zijn. Het alleen thuiskomen, niet meer na kunnen praten. Ik merk dat ik weer op zoek moet naar een nieuwe rol, niet meer ‘de vrouw van’, maar nu ben ik weduwe…
Misschien is het iets wat je ver voor je uitschuift, maar praat erover met de mensen die dicht om je heen staan. Misschien vind je het fijner om dingen op te schrijven over hoe je zou willen dat het zou gaan omtrent je uitvaart. Maak een document met wachtwoorden/abonnementen. We krijgen niet allemaal een ziekbed waarbij we ‘tijd’ krijgen om ‘afscheid te nemen’ en zulke onderwerpen te bespreken. Als je dit moeilijk vindt, kun je misschien eens kijken op www.lieflevensdagboek.
Wat zou het mooi zijn als jij, die dit leest, in jouw omgeving naar één persoon die een dierbare verloren is, een kaart of berichtje stuurt op een herdenkingsdag.
Hartelijk bedankt voor het delen van deze ingrijpende gebeurtenissen.
Mocht je in contact willen komen met de schrijfster, dan kun je contact opnemen via onze Instagrampagina.
Recente reacties